Mbyllja e sezonit jep një ndjesi humbje. Kjo mund të tingëllojë si diçka klishe, por qëndron për të gjitha përvojat që mbarojnë shpejt. Mendimi standard në një kohë të tillë është të ecësh përpara; nis shkollën, rikthehesh në punë etj.

Por çfarë do të thotë të vajtosh verën dhe ikjen e saj? Të përballesh me zinë në vend që të ecësh para?

Mund të marrësh shikime dhe paragjykime se pse guxon të krahasosh ikjen e verës me zinë, atë që mbahet kur të vdes një familjar, një kafshë shtëpiake etj. por e vërteta është se humbjet dhe vdekjet janë relative. Kjo ka rëndësi për ty – të duket sikur ke humbur qëllimet apo stabilitetin dhe kjo është e ligjshme.

Me mbylljen e sezonit, unë rinisa të shkruaj në ditar. Shkruaja për një udhëtim në Kaliforni, për një konstelacion xixëllonjash që më ndoqën për në shtëpi etj.

E gjeta veten duke shkruar se çfarë kisha bërë, çfarë s’kisha bërë dhe çfarë konsideroj unë më të rëndësishme. Ritualet si të shkruarit në ditar, reflektimi dhe “mbajtja zi” janë thelbësorë për konstruktin tonë psikologjik të së shkuarës, pasi na informojnë ne për vlerat tona dhe se çfarë duam në të ardhmen.

Murgu budist monk Thanissaro Bhikkhu e quan këtë “proces fabrikimi”. Kjo është arsyeja pse jeta dështon kur tenton të lësh mënjanë vuajtjet. E vetmja mënyrë për të krijuar jetën që dëshironi është të gërmoni në të kaluarën.

Shikoni me kujdes dhe të gjithë, në çdo kohë, po kalojnë diçka. “Ka / gjithmonë pikëllim më shumë se sa duhet, / një ngarkesë në zemër për secilin prej nesh / në rrugën e pluhurosur”, shkruante poetja Mary Oliver.

Një sondazh i vitit 2019 zbuloi se mbi 70% e amerikanëve ishin pikëlluar për “një ngjarje të jetës” në tre vitet e mëparshme, duke përfshirë gati 4 në 10 që mbanin zi për vdekjen e një miku ose anëtari të familjes. Të tjerët vuajtën për marrëdhëniet e përfunduara, sëmundjet që u diagnostikuan, kafshët shtëpiake që vdiqën dhe vendet e punës që humbën. Dhe këto janë vetëm ato “të mëdhatë”: pikëllimet e tjera janë të shumta, nga kujtimet e gabuara deri te stinët që ikin. Kudondodhja e humbjes është një arsye për t’i trajtuar të tjerët me hir dhe mirëkuptim. Është gjithashtu një arsye për të reflektuar dhe parë herë pas here përtej.

Një studim i Shkollës së Biznesit të Harvardit, u kërkoi studentëve të kolegjit të krijonin “kapsula kohore” brenda të cilave ata shkruanin për një sërë përvojash të kohëve të fundit, të tilla si këngët që kishin dëgjuar, një foto që kishin parë dhe një bisedë. sapo kishin pasur. Ata parashikuan se sa të interesuar dhe kurioz do të ishin për kapsulën e kohës vetëm për të gjetur, kur u pyetën përsëri tre muaj më vonë, se ishin shumë më të intriguar – dhe perceptonin më shumë kuptim në të – sesa prisnin. “Njerëzit në mënyrë sistematike nënvlerësojnë vlerën e rizbulimit të së kaluarës”, përfunduan autorët e studimit.

Të gjitha llojet e shqetësimeve mund të zbehen duke u kujdesur pak më shumë për atë që i ka paraprirë. Mund të fillojmë thjesht duke e quajtur humbjen humbje. Edhe Shekspiri e dinte ndjenjën çliruese të dhënies së “fjalëve të pikëllimit”. Sipas aktit të katërt të Makbethit: “Pikllimi që nuk flet / Pëshpërit zemrën e dëshpëruar dhe kërkon që ajo të thyhet.” Pasi të filloni të shikoni, ka shumë ngjarje të papritura që mund të “qahen”, të cilat shpesh nuk konsiderohen si humbje legjitime.

Fundi i verës mund të jetë një prej tyre. Me të vjen edhe ndryshimi. Stresi i jetës së rregullt po kthehet në rrugën e tij, shkolla dhe puna kthehen me forcë të plotë. Është e njëjta gjë me “Trimat e së dielës”. Fenomeni zakonisht karakterizohet si frikë ose nervozizëm për javën e ardhshme të punës.

Megjithatë, sipas mendimit tim, shqetësimi që vjen nga ndërrimet e vështira dhe e ardhmja e panjohur mund të lehtësohet duke vlerësuar dhe mësuar nga fundjava ose vera – ose ndonjë kënaqësi që dikur ishte prezentë dhe tani e humbur. Të përshëndesësh më së miri të renë është të bëhesh intim me të vjetrën. Çfarë fati i rrallë e i papritur që e kaluara, ashtu si humbja, nuk mund të shpëtohet as të zgjidhet.

Nga Cody Delistraty, gazetar i NewYork Times dhe autor