Procesi në të cilin Dielli bëhet një gjigant i kuq është për shkak të konsumit të të gjithë hidrogjenit që përmban bërthama e tij dhe e shndërron atë në helium përmes shkrirjes bërthamore.

Më pas do të fillojë të djegë hidrogjenin në një lloj kore rreth bërthamës, do të zgjerojë ndjeshëm madhësinë e tij dhe do të ftohet (kjo është arsyeja pse bëhet e kuqe).

Në atë fazë, Dielli do të ishte një nëngjigant, por duke qenë se procesi nuk mund të kthehet mbrapsht, hapi tjetër është të bëhet një gjigant i kuq. Si? Epo, pikërisht kur atmosfera ul temperaturën e saj derisa të arrijë një vlerë minimale kritike, kohë në të cilën Dielli do të fillojë të fryjë madhësinë e rrezes së tij për të kaluar 100 milionë kilometra.

 Sa kohë duhet të jetojë Dielli?

Dielli është një yll dhe, për rrjedhojë, cikli i tij jetësor është afërsisht 9 ose 10 miliardë vjet. Aktualisht është rreth 4.5 miliardë vjet e vjetër, kështu që mund të themi – jo vetëm ne, por vetë NASA – se është në mes të ciklit të saj jetësor.

Me fjalë të tjera: Dielli do të bëhet një gjigant i kuq në afërsisht 5 miliardë vjet. Për fat të mirë, asnjë prej nesh këtu nuk do të jetë pranë për ta parë atë.

 Si dhe kur do të jetë fundi i botës?

Në rreth 5miliardë vitet që i kanë mbetur Diellit, duhet të shtojmë kohën që do të kalojë duke rritur madhësinë e tij (rreth 1 miliard të tjerë). Dielli mund të shumëzojë madhësinë e trupit të tij deri në 100. Një madhësi monstruoze që do të digjet në temperatura deri në 5,000 k (4,726 gradë Celsius).

Planetët e parë të prekur me siguri do të jenë Venusi dhe Mërkuri; të dyja do të shkrihen dhe avullohen. Më pas, në varësi të madhësisë së Diellit të shndërruar në një gjigant të kuq, Toka do të jetë planeti tjetër që do të zhduket pa lënë gjurmë.

Nga gjigandi i kuq, te xhuxhi i bardhë

Pasi Dielli të bëhet një gjigant i kuq, ai do të mbetet i tillë për rreth 500 milionë vjet dhe më pas do të shndërrohet në një xhuxh të bardhë. Është emri që merr një yll kur shteron plotësisht energjinë e tij bërthamore dhe zvogëlon ndjeshëm madhësinë e tij.

Që nga ai moment, ai do të ftohet në mënyrë progresive gjatë miliona viteve. Stephen Haking i përcaktoi xhuxhët e bardhë si më poshtë: “Yll i qëndrueshëm i ftohtë, i mbajtur nga zmbrapsja për shkak të parimit të përjashtimit midis elektroneve”. Në fakt, është një nga llojet më të bollshme të yjeve që ekziston në univers.

Xhuxhi i bardhë do të ishte i ngjashëm në madhësi me Tokën, megjithëse do të ishte shumë më i rëndë, pasi një lugë e vetme e materies së xhuxhit të bardhë mund të peshojë rreth pesë tonë, sipas Institutit KU Leaven në Belgjikë. /ZOOM.AL/