zoom

Aktualitet

Jared Kushner nuk mjaftohet vetëm me Sazanin, dhëndri i Trump plane edhe për Vjosën

Është xhevahiri i Adriatikut. Ujërat e saj vezulluese ushqejnë një koloni të rrallë pelikani, zogjtë më të mëdhenj të ujërave të ëmbla në botë, bretkosën e rrezikuar të ujit shqiptar dhe strehojnë breshkat në dunat e saj rrethuese. Laguna e Nartës është në zemër të deltës së gjerë dhe kryesisht të paprishur të lumit Vjosë të Shqipërisë, të cilën studiuesit e konsiderojnë si deltën e madhe të lumit më të paprekur në Evropë.

Por ky vlerësim nuk do ta shpëtojë atë. Delta e Vjosës dhe laguna e saj janë nën rrethim. Ata do të bëhen “viktima” të një sërë zhvillimesh masive turistike bregdetare, pjesërisht të financuara nga një kompani e krijuar nga dhëndri i Donald Trump, Jared Kushner. Hotelet dhe vilat luksoze do të strehojnë deri në një milion vizitorë që mbërrijnë çdo vit në një aeroport të ri ndërkombëtar që po ndërtohet në kënetat e kripura rreth lagunës.

Deri në rënien e Perdes së Hekurt që e mbylli me mure Evropën Lindore komuniste nga Perëndimi kapitalist, Shqipëria ishte ekuivalenti i shekullit të 20-të me Korenë e Veriut, një shtet nën kontrollin e të fortit Enver Hoxha. Por sot, qeveria e saj dëshiron të mirëpresë botën dhe është e vendosur ta kthejë rajonin e largët bregdetar jugor të vendit në atë që ajo e quan një rivierë shqiptare.

Projektet e zhvillimit të Kushner, të cilat do të jenë një pjesë kyçe e kësaj, u  zbuluan muajin e kaluar nga  The New York Times. Dëmi ekologjik që ata do të shkaktojnë ka gjasa deri më tani të jetë i pavërejtur jashtë Shqipërisë. Por kjo ka të ngjarë të ndryshojë, nëse aktivistët reagojnë.

“Vjosë-Nartë është një nga vendet më vitale për biodiversitetin, jo vetëm brenda Shqipërisë, por në të gjithë Evropën”, thotë Aleksandër Trajçe, drejtor ekzekutiv i Mbrojtjes dhe Ruajtjes së Mjedisit Natyror në Shqipëri (PPNEA), organizata e parë mjedisore në vend. “Këto zhvillime janë shumë alarmante dhe ne jemi shumë të shqetësuar për humbjen e zonave të fundit natyrore bregdetare në Mesdhe,” thotë Annette Spangenberg, drejtuese e ruajtjes në EuroNatur, një OJQ mjedisore me qendër në Gjermani.

Jugu i Shqipërisë është një oaz i rrallë europian për natyrën. Vjosa konsiderohet lumi i fundit i paprekur i Evropës jashtë Rusisë. Rrjedh lirshëm për 170 milje nga malet e Pindit në Greqi, ku ngrihet, dhe përmes kanioneve në malësitë e largëta shqiptare, përpara se të përhapet i pakufizuar në një fushë të gjerë dhe të zbrazet në Adriatik përmes deltës së saj prej 59.000 hektarësh.