zoom

Blog

Samiti i Versajës, Draghi: Duhet të përgatitemi, por nuk jemi në ekonomi lufte

Në ditën e dytë të samitit të Versajës, liderët e BE diskutuan ndikimin e luftës në Ukrainë në ekonominë europiane dhe si ta bëjnë atë më të shëndoshë. Që do të thotë se si të rriten shpenzimet e mbrojtjes dhe të arrihet pavarësia energjetike nga hidrokarburet ruse deri në vitin 2027 dhe çfarë drejtimi duhet të marrë reforma e Paktit të Stabilitetit, e cila është pezulluar që nga marsi 2020 dhe mund të mbetet e tillë deri vitin e ardhshëm.

Të enjten, duke hyrë në samit, presidenti francez Emmanuel Macron, i cili mban presidencën e rradhës të BE-së  shpjegoi qartë planin e tij: nevojiten investime publike private, kombëtare dhe një strategji e përbashkët e investimeve europiane.

Kryeministri holandez Mark Rutte, duke hyrë në samit të premten, tha se “ne po diskutojmë urgjencën për të shpenzuar më shumë për mbrojtjen, për një koordinim më të mirë, por padyshim që këto lloj shpenzimesh duhet të bëhen kryesisht në nivelin e buxheteve kombëtare”. Me pak fjalë, nuk ka ende një borxh të ri të përbashkët në tryezë. Do të duhen një mal parash për tranzicionin energjetik që do ta bëjë BE-në të pavarur nga hidrokarburet ruse deri në vitin 2027, për të rritur shpenzimet e mbrojtjes, për të financuar pritjen e refugjatëve dhe për të përballuar ndikimin e sanksioneve.

Gjenerata e ardhshme e tanishme BE nuk do të jetë e mjaftueshme. Të paktën Italisë, e cila tashmë ka kërkuar të gjithë shumën e granteve dhe kredive, si dhe Greqisë dhe Rumanisë.

Shtetet e tjera anëtare kanë më shumë hapësirë ​​për manovrim, por do të nevojiten akoma më shumë fonde. Dhe ideja e Macron është një plan i ri 200 miliardë dollarësh. Udhëheqësit e BE-së duhet të vendosin se çfarë modeli rritjeje dëshiron të miratojë Bashkimi për të ardhmen e afërt (deri në vitin 2030). Vendet e kursyera janë tashmë në një bazë lufte kundër hipotezës së një borxhi të ri të përbashkët. Megjithatë, Austria është hapur. Shumë do të varet nga pozicioni që Gjermania vendos të mbajë. Për momentin, kujdesi mbizotëron.

Për të kuptuar pozicionin e vendeve nordike mjafton të dëgjosh kryeministren suedeze Magdalena Andersson: “Disa shtete gjithmonë kërkojnë arsye të reja për të mos paguar shpenzimet e tyre”. Komisioni Evropian pret një dremitje të fortë nga krerët e BE për të paraqitur propozime. Në javët e fundit, teknicenët kishin punuar tashmë në një program të ri të përbashkët të obligacioneve të quajtur EnSure, i cili më pas u la në sirtar për të ndihmuar vendet anëtare që të përballen me rritjen e çmimeve të energjisë.

Sot krerët e shteteve dhe qeverive do të shprehin drejtimin politik në deklaratën përfundimtare. Më pas do të jetë Këshilli Evropian në fund të marsit që do të marrë vendime detyruese. Por që tani flitet për një samit të ri të jashtëzakonshëm në fund të majit

Mario Draghi, duke folur në konferencën për shtyp, e quajti samitin e Versajës “një sukses”: “Rrallë herë e kam parë BE-në kaq kompakte”. Kryeministri italian tha se ishte në favor të anëtarësimit të Ukrainës në Bashkimin Evropian. Por ai saktësoi se ka “nuanca” të ndryshme për këtë çështje midis vendeve evropiane: “Ka vullnet të madh nga ana e shumë njerëzve, vendosmëri të madhe nga ana e të tjerëve dhe kujdes të konsiderueshëm nga të tjerë”.

Lidhur me pasiguritë për të tashmen dhe të ardhmen ekonomike brenda kontinentit, Draghi tha se pavarësisht periudhës së vështirë, BE-ja vazhdon të rritet: “Kam parë alarme të ekzagjeruara, duhet të përgatitemi por nuk jemi në një ekonomi lufte” tha Draghi./Bloomberg