Një evolucion i ombrellës mbrojtëse amerikane nga “SpaceX”. Jo vetëm revolucioni i makinave që shkëputet nga nafta me Tesla, bateritë e gjeneratës së re edhe për rrjetet elektrike dhe shtatë mijë satelitët Starlink, që tani ofrojnë lidhje kudo në botë dhe hapësirën e ripushtuar nga Shtetet e Bashkuara falë raketave dhe anijeve kozmike të tij.

Elon Musk, sipërmarrësi miliarder i cili me paratë e tij, përdorimin e paskrupullt të platformës së tij sociale “X” (ish-Tëitter, me të cilin shoqëroi marshimin fitimtar të Trump gjatë natës së zgjedhjeve deri në postimin: “Lojë, ndeshje, sfidë”) dhe popullaritetin e tij (203 milionë ndjekës), ishte lajmi i madh i fushatës së tretë presidenciale të Trump, i ashtuquajtur “turbo-kompresori” i ti, është gjithashtu, gjithnjë e më shumë, një figurë kyçe për sistemin amerikan.

Kompleksi ushtarak

Kështu ndodh në sistemin ekonomik, por është bërë e tillë (dhe ndoshta mbi të gjitha) për sigurinë kombëtare.

Ai zotëron të gjitha raketat e gjeneratës së re, më të avancuara dhe shumë më pak të shtrenjta se ato të prodhuara nga “Lockheed-Martin” dhe “Boeing”.

Dhe ai zotëron satelitët ushtarakë dhe satelitët spiun të ndërtuar dhe vënë në orbitë në një fshehtësi të madhe për llogari të Pentagonit (duke pushtuar fushën e emrave të tjerë historikë të kompleksit ushtarak-industrial: “Raytheon”, “Grumman”, “Northrop”).

Për të mos përmendur rolin gjeostrategjik të satelitëve “Starlink”, thelbësor në konfliktin në Ukrainë dhe i evokuar si një armë e mundshme e padukshme në zona të tjera të nxehta, nga qiejt e Tajvanit deri në ato të Gazës.

Për këtë arsye, Elon mori një leje sigurie nga ushtria, e cila i jep atij akses në informacionet më sekrete, por gjithashtu vendos kufizime të rrepta konfidencialiteti. Të respektuar?

Ai, kampioni botëror i fjalës së lirë, gjithmonë i etur për të mahnitur dhe me ndonjë çrregullim të personalitetit që e pranoi vetë dhe që e korrigjon (ose e mpreh) duke iu drejtuar kimisë, ka thënë tashmë se e ka kuptuar pse sekretet që i janë zbuluar duhet të mbeten të tilla: sepse janë gjëra të mërzitshme.

Gjeneralët dhe krerët e shërbimeve sekrete dridhen: a u lejuan të rridhnin informacione sekrete gjatë bisedimeve të tij me Putinin? Dhe a kishte informuar autoritetet kompetente për ato biseda (të cilat ai i mohoi në atë kohë, por u konfirmua së fundmi nga Kremlini)?

E gjithë kjo është shumë pak me interes për Trumpin, i cili gjithashtu akuzohet për lehtësi të tepruar në marrëdhëniet e tij me Putinin. Deri më tani, udhëheqësi republikan ka shfrytëzuar paratë dhe popullaritetin e Musk për zgjedhjen e tij.

Narcistik, i fokusuar vetëm tek vetja, për herë të parë, “The Donald” mirëpriti në skenën e tij një personazh mbështetës shumë të njohur.

Dhe në çdo tubim ai përshkruan me admirim skenën e përforcuesve të raketave të lëshuara nga Musk që kthehen me përulësi në Tokë derisa platforma e lëshimit i kap me një pincë gjigante.

“Doge” i ri

Cila do të jetë tani marrëdhënia midis një presidenti gati tetëdhjetë vjeçar, i cili shikon mbi të gjitha nga e kaluara me trashëgiminë e pakënaqësive të saj dhe këtij “kapiteni të ardhshëm”?

Me një fjalë, të dy tashmë kanë një marrëveshje: Musk, i cili si një sipërmarrës ka demonstruar aftësinë e tij jo vetëm për të inovuar, por edhe për të industrializuar teknologjitë e tij në mënyrë efikase dhe me kosto të ulët, duhet të zbatojë të njëjtën recetë në administratën publike.

Elon ka krijuar tashmë një akronim për rolin e tij të ardhshëm: “Doge”, që qëndron për “Department of Goverment Efficiency” (Departamentin e Efikasitetit të Qeverisë), pra Ministria e Eficencës, me të cilat ai premton t’i kursejë shtetit dy trilion dollarë çdo vit.

E pamundur për analistët: buxheti federal, 6,500 miliardë, përbëhet kryesisht nga transfertat për kujdesin shëndetësor për të moshuarit (Medicare) dhe më të varfërit dhe për pensionet, ndërsa 850 milionë shkojnë për mbrojtjen.

Nuk do të mjaftonte as të pushoheshin pothuajse të gjithë punonjësit publikë (dhe Musk, i cili shkarkoi 14,000 punonjës të Tesla-s këtë vit dhe që pasi bleu Tëitter-in, pushoi më shumë se tre të katërtat e stafit, ndoshta po mendon pikërisht këtë).

Konflikti i interesit

Këtu pyetjet janë të pafundme: nga ato ligjore (ministër dhe sipërmarrës në të njëjtën kohë? Apo një konsulent privat me kompetenca të plota në fushën publike dhe një konflikt interesi të pashmangshëm, duke qenë se shteti është klienti dhe rregullatori i kompanive të tij?

Pushime nga puna të ndaluara nga ligjet e punësimit publik?), te ato politikë: Trump, shumë i interesuar për të kryer shkurtimet e shpenzimeve për të kompensuar reduktimet e mëdha të taksave që synon të japë, do të pranojë jopopullaritetin e shkarkimeve të masë?

Por, mbi të gjitha, një personazh që tani ndihet i gjithëfuqishëm, të cilin historiani Niall Ferguson e ka krahasuar me Napoleonin dhe që ka pas vetes një pjesë të Silicon Valley – nga Peter Thiel, te kapitalisti i sipërmarrjes Marc Andreesen – që synon të transferojë filozofinë e tij të përçarjes, a do të jetë i kënaqur me një rol reformator, ndonëse radikal, të sektorit publik?

Përparimi i inteligjencës artificiale po i bind disa manjatë digjitalë se mekanizmat e demokracisë liberale janë tashmë të vjetruara: një tekno-autoritarizëm efikas, i mbështetur nga inteligjenca makinerike, është më i mirë.

Në një intervistë me faqen “Politico”, Fiona Hill, një këshilltare diplomatike që ka punuar në ekipet e sigurisë kombëtare të Shtëpisë së Bardhë me Bushin, Obamën dhe Trumpin dhe që njihte si Putinin ashtu edhe Musk, sheh një plan më pak teknologjik, por ende me një sfond autoritar.

Një tezë që do të shpjegonte edhe besimin e çuditshëm të Elon-it dhe vetë Trump-it me liderin e një vendi, Rusinë, zyrtarisht armik i betuar i SHBA-së: sharmi i modelit oligarkik të Kremlinit.

Gjithçka u zgjidh – luftërat, çështjet ekonomike, mosmarrëveshjet territoriale – në marrëveshjet midis një numri të kufizuar aktorësh ndërkombëtarë që mbajnë fuqi politike, ekonomike dhe ushtarake. Pa ndërhyrje të bezdisshme të popujve dhe parlamenteve.