Edhe pse një aftësi e tillë u zhvillua vite më parë, komponentët e kërkuar në atë kohë për të konvertuar sinjalet dixhitale ishin të ngurtë dhe të padurueshëm.

Lëkura elektronike e re është e butë si lëkura e njeriut. Elementet e konvertimit janë të integruara pa probleme brenda lëkurës, e cila ka një trashësi prej disa dhjetëra nanometra.

Zhvillimi premton për ndërveprim më natyral midis gjymtyrëve protetike të bazuara në Inteligjëncën Artificiale dhe trurit. Është gjithashtu një hap përpara në përpjekjet për të ndërtuar robotë që mund të “ndiejnë” ndjesitë njerëzore si dhimbja, presioni dhe temperatura. Kjo do të lejonte robotët që punojnë me viktimat e aksidenteve, për shembull, të lidhen më mirë me shenjat e rehatisë ose shqetësimit.

“Ëndrra jonë është të bëjmë një dorë të tërë ku të kemi sensorë të shumtë që mund të ndjejnë presionin, tendosjen, temperaturën dhe dridhjet”, thotë Zhenan Bao, një profesor i inxhinierisë kimike në Universitetin Stanford, i cili ka punuar në projekt. “Atëherë ne do të jemi në gjendje të ofrojmë një lloj ndjesie të vërtetë.”

Studiuesit thanë se një arsye kryesore që njerëzit heqin dorë nga përdorimi i protezave është se mungesa e reagimeve shqisore ndihet e panatyrshme dhe i bën ata të pakëndshëm.

Lëkura elektronike u testua fillimisht në qelizat e trurit të minjve. Kafshët i shtrëngonin këmbët kur kortekset e tyre stimuloheshin. Shkalla e dridhjeve korrespondonte me nivele të ndryshme presioni.

“Lëkura elektronike do të eliminonte kufirin midis trupit të gjallë dhe komponentëve të makinës,” thanë studiuesit.

Raporti i tyre, “Kufiri i zhdukur midis organizmit dhe makinës”, u shfaq në revistën Science këtë javë.

Një sfidë e hershme ishte krijimi i një lëkure elektronike fleksibël që mund të funksiononte me tension të ulët. Përpjekjet e hershme kërkonin 30 volt. Duke krijuar transistorë të shtrirë me efekt në terren dhe transistorë sinaptikë në gjendje të ngurtë, ekipi ishte në gjendje të reduktonte tensionin e kërkuar dhe të fitonte efikasitet më të madh.

“Kjo lekurë elektronike e re funksionon me vetëm 5 volt dhe mund të zbulojë stimuj të ngjashëm me lëkurën reale”, tha Weichen Wang, një autor i punimit i cili ka punuar në projekt për tre vjet. “Ai siguron performancë elektrike – të tilla si makinë me tension të ulët, konsum të ulët të energjisë dhe integrim të moderuar të qarkut – të krahasueshme me atë të transistorëve poli-silikon.”

Një zhvillim i lidhur u njoftua nga shkencëtarët në Universitetin e Edinburgut marsin e kaluar. Ata krijuan një lëkurë elektronike të përbërë nga një shtresë e hollë silikoni të ngulitur me tela dhe detektorë ndjeshmërie “për t’u dhënë robotëve të butë aftësinë për të ndjerë gjërat vetëm milimetra larg, në të gjitha drejtimet, shumë shpejt”, sipas Yunjie Yang, e cila drejton ekipin e studimit të universitetit.
Një njoftim për shtyp universitar thoshte se zhvillimi “i jep robotëve për herë të parë një nivel të vetëdijes fizike të ngjashme me atë të njerëzve dhe kafshëve”. /Përgatiti Zoom.al