Më 9 dhe 10 dhjetor, Presidenti amerikan Joe Biden do të organizojë një Takim virtual për Demokracinë, në të cilin do të marrin pjesë udhëheqës botërorë, përfaqësues të shoqërisë civile dhe sektorit privat për të luftuar autoritarizmin, korrupsionin dhe për të mbështetur respektimin e të drejtave të njeriut. Takimi mbahet në një kohë dobësimi të demokracisë në shumë pjesë të botës, çka ka ngritur pikëpyetje edhe mbi pozitën e demokracisë edhe në vetë Shtetet e Bashkuara. Po kështu pritet që këto masa të prekin ndër të tjera edhe Shqipërinë.

Rikthimi i kontrollit ushtarak në Mianmar, sulmi ndaj sistemit zgjedhor të Brazilit nga vetë presidenti i këtij vendi, vrasja e presidentit të Haitit dhe disa përpjekje grushti shteti në kontinentin e Afrikës janë vetëm disa nga shembujt të tronditjes së demokracisë në botë në vitin 2021 në sfondin e Takimi Virtual të Demokracisë që do të organizohet nga Presidenti amerikan Joe Biden më 9 dhe 10 dhjetor.

Sanksionet do të vendosen në prag të samitit virtual dyditor të enjten dhe të premten, në të cilin zyrtarët e administratës shpresojnë të bindin zyrtarët qeveritarë nga më shumë se 100 vende për të vendosur masa të ngjashme, sipas zyrtarëve.

Zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë kanë thënë se i shohin sanksionet si një mjet të rëndësishëm në përpjekjet e administratës Biden për të ndezur atë që e quan një rinovim demokratik në mbarë globin. Administrata ka thënë gjithashtu se do t’i jepte përparësi sigurimit të veprimit të koordinuar ndërkombëtar si kritik për të siguruar që sanksionet të jenë efektive.

“Gjatë javës, Thesari do të ndërmarrë një sërë veprimesh për të përcaktuar individët që janë të përfshirë në aktivitete keqdashëse që minojnë demokracinë dhe institucionet demokratike në mbarë botën, duke përfshirë korrupsionin, represionin, krimin e organizuar dhe abuzimin e rëndë të të drejtave të njeriut”, tha zyrtari.

Zyrtarët amerikanë nuk kanë thënë se kë do të synojnë sanksionet e reja. Ligjvënësit dhe aktivistët jashtë qeverisë kanë kërkuar që administrata të sanksionojë më shumë oligarkë rusë, zyrtarë kinezë dhe aktorë të tjerë të dyshuar të korruptuar dhe abuzues të të drejtave të njeriut. Irani është gjithashtu një objektiv i mundshëm, duke pasur parasysh akuzat e përhapura në Perëndim për korrupsion në qeveri dhe torturë dhe vrasje të disidentëve.

Departamenti i Thesarit, i cili mbikëqyr politikën e sanksioneve, po ndërmerr gjithashtu veprime të tjera për të luftuar korrupsionin, tha zyrtari, duke përfshirë mbylljen e zbrazëtirave që lejojnë zyrtarët e korruptuar të shfrytëzojnë tregun e pasurive të paluajtshme dhe rritjen e transparencës së pronësisë së korporatave.

Australia miratoi të enjten rregulla të reja që mundësojnë më lehtë sanksionimin e abuzuesve të akuzuar të të drejtave të njeriut, duke u bërë aleati më i fundit i SHBA-së që miratoi një ligj të stiluar sipas ligjeve Magnitsky të SHBA-së. Kanadaja, Bashkimi Evropian dhe Britania e Madhe gjithashtu kanë përditësuar rregullat e tyre për të synuar më mirë shkelësit e të drejtave të njeriut.

Xi Jinping dhe Vladimir Putin nuk janë ftuar në këtë samit. Zëvendësministri i Jashtëm kinez Le Yucheng tha se samiti do të dëmtojë solidaritetin global.

“Ai i ndan vendet në nivele të ndryshme hierarkie, i etiketon ato si demokratike ose jodemokratike dhe drejton gishtin nga sistemet demokratike të vendeve të tjera”, tha ai.

Gjatë takimit, udhëheqësit do të inkurajohen të shpallin angazhime të ndryshme për të forcuar demokracinë, por është e paqartë nëse këto do të kthehen në veprime. Megjithatë, sinjalizimi i vlerave demokratike amerikane është i rëndësishëm.

“Kjo është e rëndësishme sepse tregon një shkëputje mjaft domethënëse nga politika e administratës Trump. Unë mendoj se koncepti i “vitit të veprimit” që ka njoftuar administrata Biden do të jetë vërtet një provë për të parë nëse një vit më vonë ky angazhim do tëfunksionojë”, thotë Steven Feldstein nga organizata “Carnegie Endowment for International Peace”.

Disa kanë vënë gjithashtu në pikëpyetje të drejtën morale të Shteteve të Bashkuara për të organizuar samitin pas sulmit ndaj Kapitolit më 6 janar nga mbështetësit e ish-Presidentit Donald Trump që kërkonin të përmbysnin rezultatin e zgjedhjeve të vitit të kaluar.

Administrata e Presidentit Biden thotë se pikërisht aftësia e Shteteve të Bashkuara për të pranuar se nuk janë të përsosura dhe për t’u përballur me këto çështje në mënyrë transparente, është një forcë unike për demokracitë, që takimi synon të demonstrojë.