“Përdorimi i emigracionit si një armë politike mund të shkatërrojë Evropën”, shtoi ai.

“Ne po e kthejmë diçka që ka të bëjë me menaxhimin e kufijve dhe menaxhimin e punës në një luftë kulturore. Dhe kjo është diçka që mund të shkatërrojë shpirtin e Evropës”, tha Rama.

“Përderisa nuk ka politikë për këtë çështje, përtej të majtës dhe të djathtës dhe interesave elektorale, Evropa do të ketë probleme”, paralajmëroi ai.

Intervista
E keni takuar mikun tuaj Pedro Sánchez?

Jo këtë herë.

A mendoni se ai është një nga udhëheqësit socialistë më të rëndësishëm në Evropë për momentin?

Jo vetëm socialist. Pedro Sánchez është një nga liderët më të mëdhenj të kohës sonë. Mënyra se si ai i trajton problemet me të tjerët, me vetë Evropën, është diçka vërtet e respektueshme.

Ai është një politikan që ka nxitur diskutime në Spanjë.

Po, këtu ka nxitur diskutime – pasi ata janë një vend mesdhetar dhe kushdo që ka barrën e udhëheqjes së një vendi demokratik mesdhetar është i diskutueshëm. Nuk mund të jetë ndryshe. Përndryshe, ne nuk do të ishim popull mesdhetar. Ne do të ishim nordikë dhe nuk do të jetonim nën diellin intensiv të jugut. Pra, është mirë që është kështu.

Si po shkojnë negociatat me BE-në? A do të bëhet Shqipëria anëtare e unionit në vitin 2030?

Negociatat po ndjekin kursin e përcaktuar në udhërrëfyes, i cili është i njëjtë për të gjitha vendet. Ju thjesht duhet të bëni detyrat e shtëpisë tuaj dhe të miratoni organin e ligjit evropian në legjislacionin tuaj dhe, nga ana tjetër, të demonstroni aftësinë për ta zbatuar atë. Për sa i përket afatit kohor, plani që kemi ndarë me Komisionin Evropian është që deri në fund të vitit 2027 të përmbyllim të gjithë pjesën teknike dhe më pas të trajtojmë pjesën politike, duke përfunduar me ratifikimin nga parlamentet kombëtare. Pra, nëse gjithçka shkon sipas planit, viti 2030 do të jetë viti që Shqipëria do të bëhet një anëtare e re e Bashkimit Evropian.

Si do të rriten shpenzimet e mbrojtjes tani që Trump kërkon më shumë para nga anëtarët e NATO-s, pjesë e së cilës është edhe Shqipëria?

Si të gjitha vendet, do ta bëjmë pak nga pak. Aktualisht jemi mbi 2% të shpenzimeve të mbrojtjes në raport me PBB-në kombëtare, kështu që tashmë jemi në përputhje me NATO-n. Tani, është e qartë se do të vendoset një objektiv i ri – dhe ne do të bëjmë pjesën tonë si gjithë të tjerët.

A e shihni të afërt një marrëveshje paqeje midis Rusisë dhe Ukrainës?

Nuk e di. Por mendoj se është e rëndësishme që bisedimet të vazhdojnë dhe, nga ana tjetër, është shumë e rëndësishme të arrihet paqja, por edhe të mos harrohet se kemi nevojë për një paqe të drejtë.

A mendoni se trupat aktuale do të pushtojnë vendet e tjera evropiane nëse Ukraina humbet luftën?

Unë nuk mendoj se Rusia do të mendonte të pushtonte ndonjë vend tjetër. Dhe mendoj se është koha për të ushtruar të gjithë presionin dhe rritur të gjitha përpjekjet për të arritur një marrëveshje të drejtë paqeje.

Si janë marrëdhëniet mes Shqipërisë dhe Rusisë për momentin?

Nuk kemi marrëdhënie. Ne jemi i vetmi vend në Evropë, që nga rënia e regjimit komunist në vitin 1990, që nuk kemi pasur asnjë vizitor në Moskë dhe nuk kemi pasur kurrë një mysafir nga Moska. E kam fjalën në nivelin më të lartë. Dhe ne nuk kemi asnjë investim rus dhe nuk presim të kemi ndonjë. Kjo është për shkak të historisë sonë. Na duhej të jetonim me versionin më të keq të komunizmit sovjetik në Shqipëri (- duke iu referuar diktatorit Enver Hoxa). Kur të gjithë të tjerët kishin kthyer faqen dhe e lanë Stalinin pas në vitin 1960, ne ende e mbajtëm Stalinin si idhullin tonë. Pra, ne nuk kemi oreks për paratë ruse. Ne nuk kemi oreks për asgjë tjetër përveç letërsisë, muzikës dhe kulturës ruse, gjë që është e mrekullueshme. Politika ruse nuk do të thotë asgjë për ne dhe ne nuk duam të bëjmë asgjë me të.

Dhe Kina?

Shqipëria është i vetmi vend në hemisferën perëndimore ku investimet kineze janë 0,1%. Ne nuk kemi investimet e tyre. Në aspektin ekonomik, marrëdhënia është shumë e vogël, absolutisht e parëndësishme për ekonominë tonë. Historia jonë me ta ka qenë një histori vëllazërimi shumë e ngushtë në momentin më të keq në Kinë, kur ata kaluan Revolucionin Kulturor, i cili u importua në masë të madhe në Shqipëri dhe që praktikisht e shkatërroi plotësisht vendin tonë në shumë drejtime. Kina nuk është Rusi, natyrisht, dhe ne kemi respekt të madh për të.

Vitet e fundit, shumë të rinj shqiptarë janë larguar nga vendi i tyre në kërkim të mundësive më të mira. Kur do të ndalet eksodi?

Nuk është diçka që ka ndodhur vetëm vitet e fundit. Shqiptarët kanë emigruar që nga viti 1990. Dhe ata vazhdojnë ta bëjnë këtë. Unë nuk mendoj se kjo ka ndodhur një herë. Njerëzit lëvizin. Të rinjtë kanë të drejtë të përjetojnë gjëra të reja. Edhe në Spanjë ka mjekë që duan të shkojnë diku tjetër. Pra, ne jetojmë në një botë tjetër. Sigurisht që ne e kemi këtë problem dhe duhet ta bëjmë Shqipërinë gjithnjë e më të mirë, por të mos gënjejmë veten se do të bëhemi si Spanja apo Gjermania dhe se njerëzit do të ndalojnë së emigruari.

A është Shqipëria një vend i mundësive?

Shqipëria përfaqëson një lloj Amerike për Evropën – në atë që mund të quhet një vend i mundësive. Ne kemi nevojë për investime. Shqipëria ka një mjedis shumë miqësor për investitorët e huaj dhe ka shumë për të bërë.

A ka nevojë Evropa për Ballkanin?

Evropa ka nevojë për Ballkanin po aq sa Ballkani ka nevojë për Evropën. Ata nuk do të na bëjnë asnjë favor duke na sjellë në Evropë, por Evropa do t’i bëjë një nder vetes duke integruar Ballkanin. Jemi në zemër të kontinentit dhe jemi i vetmi realitet në historinë e kufijve dhe hartave me një kufi të dyfishtë: një të jashtëm dhe një të brendshëm, dhe brenda këtij kufiri të brendshëm ndodhet Ballkani – ndaj duhet të jemi pjesë e BE-së. Përndryshe, të tjerët do të përfitojnë nga mundësia dhe do ta fitojnë atë hapësirë. Unë nuk mendoj se Bashkimit Evropian i pëlqen të ketë fuqi të tjera brenda territorit të tij.

A mendoni se Donald Trump do të jetë një faktor në nxitjen e integrimit të mëtejshëm të Bashkimit Evropian?

Donald Trump thotë se Zoti e shpëtoi nga pushkatimi për ta bërë Amerikën sërish të madhe. Dhe jam shumë i lumtur që Zoti e bëri këtë. Shtoj se Zoti e shpëtoi Donald Trumpin për të zgjuar Evropën. Pra, nëse është kështu, Trump është një bekim për Evropën në kuptimin që Evropa ka çdo arsye të zgjohet dhe të ndryshojë dhe të bëhet shumë më e vetëdijshme – se nevoja për ndryshim nuk mund të shtyhet çdo vit – pasi përndryshe Evropa do të jetë më pak e rëndësishme. Evropa mund dhe duhet të jetë një fuqi e madhe, dhe për ta bërë këtë duhet të ndryshojë dhe të bëhet e vetëmjaftueshme.

Mendoni se një zgjidhje për të menaxhuar ardhjen e emigrantëve pa dokumente është ndjekja e politikës italiane të transferimit të emigrantëve afrikanë në Shqipëri?

Italia nuk transferon emigrantë. Ajo thjesht kërkon të përdorë këto dy qendra që ka në Shqipëri për t’i përpunuar para se të hyjnë në Bashkimin Evropian dhe të vendosë se kush i respekton procedurat dhe kush jo. Shqipëria nuk ka lidhje me të, Italisë i kemi dhënë vetëm këto dy vende me karakter ekstraterritorial për pesë vjet. Ata e përdorin atë dhe bëjnë atë që duan. Vende të tjera evropiane po planifikojnë të bëjnë të njëjtën gjë si Shqipëria, madje edhe administrata e Donald Trump po bën diçka të ngjashme. Ata mund ta planifikojnë atë, por jo me Shqipërinë, pasi e bëmë me Italinë për arsye historike, por edhe sepse gjeografia e lejon.