zoom

Blog

Europianët të mos shqetësohen për rikthimin e Trump, por për rifitoren e Biden!

Europianët janë të shqetësuar për rikthimin e Donald Trump në presidencën e SHBA-së. Një burrë që thoshte se “rusët mund të bëjnë çfarë të duan”, kërcënoi se do të vendoste një taksë 10% për importin dhe fyente të gjitha kulturat. Por edhe pse është gjë e mirë të përgatitesh për rikthimin e Trump, europianët duhet të kenë një plan edhe nëse fitojnë demokratët.

Them demokratët sepse Biden, për shkak të moshës, mund të mos rikandidojë. Kjo është ëbrë një bisedë e zakonshme midis politikanëve, sidomos pasi këshilltari Rober Hurt tha për Biden se “është i vjetër, nuk mban mend ngjarjet”, kur u hap një hetim për dokumentat e klasifikuar.

Edhe nëse ai ikën, do të zëvendësohet nga dikush që mendon njësoj si ai, riindustrializimi, një qasje e re në tregtinë globale dhe një zhvendosje e tregut të lirë në kufizimin e fuqisë dhe fitimeve të korporatave. Një populist i perëndimit do të ishte më mirë se një centrist i Kalifornisë, për të zëvendësuar Biden.

Kjo ngre një diskutim. Shumë europianë nuk janë popullorë me Biden edhe pse ekonomia e SHBA-së është rikuperuar ndjeshëm, kjo tregon se problemi është tek mesazhi i politikës dhe jo tek njeriu. Por ata janë gabim. Amerikanët nuk po kërkojnë një zgjidhje tjetër. Ata thjesht kanë nevojë për mesazhe më të mira se si duket një botë post-neoliberale në jetën reale.

Votuesit amerikanë, mund të mos e dinë, ose nuk u intereson marrëveshja e Uashingtonit, ekonomisti Milton Friedmand apo juristi Rober Bork. Por ata dinë se çfarë është babëzia dhe përqëndrimi i pushtetit, kur e shohin, ose më tepër, kur e ndjejnë. Siç ka ndodhur dy vitet e fundit me inflacionin e lartë.

Demokratët do ta dyfishojnë atë ndjesi në fushatën e 2024-s. Në 2018-n, shumë nga fituesit e demokratëve në zgjedhjet paraprake në SHBA, theksuan se paketa e taksave të Trump, është një dhuratë për të pasurit. Ndërkohë që Shtëpia e Bardhë e ka patur të vështirë të kuptojë se ndërhyrjet fiskale për periudhën afatmesme nuk kanë ndikuar në lehtësimin e çmimeve. Është njësoj e vërtetë se qytetarët fajësojnë më shumë korporatat se sa qeverinë.

Një anketë e fundit gjeti se 59% e votuesve besojnë se bizneset po përfitojnë më shumë nga inflacioni. Unë mendoj se kjo normë do të rritet dhe demokratët do vazhdojnë të nxisin besimin se korporatat po abuzojnë, deri në nëntor. Mendoj se ata do të favorizohen edhe nga qëllimet që ka Trump, si ai i NATO-s, që i orienton votuesit kundër tij. nëse është kështu, europianët nuk kanë pse shqetësohen për SHBA-në si aleat i NATO-s, por për fushat e tjera të politikëbërjes.

Europa nuk është shumë entuziaste për qasjen e SHBA-së ndaj ndryshimeve klimatike, ose për marrëveshjet tregtare dhe standardet e punës.

Një president demokrat nuk do të vendosë një taksë importi 10%, por mund t’i bëjë presion Europës që t’i bashkohet një marrëveshje për transportin, logjistikën dhe mjetet elektrike. Mund të shohim presion që Europa t’i bashkohet qasjes merkantiliste ndaj Kinës dhe riindustrializimit.

BE është në dilemë dhe është e kuptueshme. Ajo gjendet midis SHBA-së dhe Kinës, gjeografikisht dhe i duhet të ruajë një pozicion ekonomik, edhe strategjik. Por unë mendoj se erërat politike po zhvendosin disa gjëra. Prodhuesit gjermanë të mjeteve apo firmat luksoze të Francës shpresojnë t’i mbajnë të dy, por duket e pamundur.

Europa po mendon fort për rastin “Trump 2” dhe një të ardhme post-NATO. Por i duhet njësoj, edhe një përgjigje për rastin “Biden 2” dhe se çfarë e pret pas marrëveshjeve me Uashingtonin.