zoom

Slider

Dita Botërore e Radios, historia e “rrjetit të parë social në histori”

“Radio? Është rrjeti i parë social në histori”. Kështu e përkufizon Tiziano Bonini, profesor i shkencave të komunikimit, në Universitetin e Sienës, i cili prej vitesh e studion historinë e radios. Më 13 shkurt 76 vite më parë u bë transmetimi i parë i Radio OKB-së. Që nga viti 2012, për të përkujtuar atë moment historik, Kombet e Bashkuara kanë vendosur të vendosin Ditën Botërore të Radios. Sekreti i jetëgjatësisë së saj “qëndron në thjeshtësinë e saj” vazhdon Bonini, “është një teknologji elementare që e lejon atë të përdoret edhe në zona të largëta të botës duke lidhur komunitete për qëllime të ndryshme”.

Historia e radios është e tillë që ndryshoi mënyrën se si bota lidhej dhe komunikonte nga distanca të largëta dhe të afërta.

Edhe pse gëzon një histori të gjatë dhe interesante, fillimet e saj më të hershme janë ende mjaft të diskutueshme.

Në vitin 1893 shpikësi Nikolai Tesla demonstroi një radio me valë në “St.Louis, Missouri”, pavarësisht këtij demonstrimi, Guglielmo Marconi është personi më i njohur si babai dhe shpikësi i radios, ishte ai të cilit iu dha patenta e parë e telegrafisë me valë në Angli në vitin 1896, duke siguruar vendin në historinë e radios.

Megjithatë, një vit më vonë, Tesla bëri kërkesë për patentën për radion e tij bazë në Shtetet e Bashkuara, kërkesa e tij u pranua në vitin 1900, katër vjet të plota pasi iu dha Marconit.

Pavarësisht se kush krijoi radion e parë, më 12 dhjetor 1901, vendi i Marconit në histori u vulos përgjithmonë, duke u bërë personi i parë që transmetoi sinjale përtej Oqeanit Atlantik.

Para dhe gjatë Luftës së Parë Botërore

Para viteve 1920, radioja përdorej kryesisht për të kontaktuar anijet që ishin jashtë detit. Komunikimet me radio nuk ishin shumë të qarta, kështu që operatorët zakonisht mbështeteshin në përdorimin e mesazheve të koduara. Kjo ishte një përfitim i madh për anijet, veçanërisht gjatë situatave emergjente. Me Luftën e Parë Botërore, rëndësia e radios u bë e dukshme dhe dobia e saj u rrit ndjeshëm. Gjatë luftës, ushtria e përdori atë pothuajse ekskluzivisht dhe u bë një mjet për dërgimin dhe marrjen e mesazheve.

Radio dhe vitet 1920

Në vitet 1920, pas luftës, civilët filluan të blinin radio për përdorim privat. Në të gjithë SHBA-në dhe Evropën, stacionet e transmetimit si KDKA në Pittsburgh, Pennsylvania dhe British Broadcasting Company (BBC) filluan të shfaqen.

Në vitin 1920, kompania Ëestinghouse aplikoi dhe mori një licencë radio komerciale e cila lejoi krijimin e KDKA, e cila atëherë do të bëhej radiostacioni i parë i licencuar zyrtarisht nga qeveria.

Lufta e Dytë Botërore dhe ndryshimet pas saj

Gjatë Luftës së Dytë Botërore, radio përsëri luajti një rol të rëndësishëm si për SHBA-në ashtu edhe për Britaninë e Madhe. Me ndihmën e gazetarëve, radio transmetoi lajmet e luftës për publikun, gjithashtu u bë edhe burim tubimi dhe u përdor nga qeveria për të fituar mbështetjen e publikut për luftën.

Në Mbretërinë e Bashkuar, radio u bë burimi kryesor i informacionit pas mbylljes së stacioneve televizive.