Marine Le Pen u tregua e guximshme për humbjen e partisë së saj të ekstremit të djathtë ‘Tubimi Kombëtar’(RN) në zgjedhjet parlamentare të Francës të dielën.

Në realitet, vendi i tretë, sipas rezultateve të përkohshme, është një zhgënjim i hidhur.

Partia mendoi se më në fund do të kishte mundësinë t’i tregonte popullit francez se mund të qeveriste, duke i dhënë partisë një trampolinë për zgjedhjet më të rëndësishme presidenciale të vitit 2027. Por votuesit francezë i ndaluan.

Një arsye ishte se RN-ja rezultoi se nuk ishte aq e detoksifikuar, duke paraqitur kandidatë me prejardhje ekstremiste ose me një histori deklaratash raciste dhe antisemitike.

Por më e rëndësishmja, i ashtuquajturi front republikan i Francës – gatishmëria e partive të saj centriste dhe të majta për të bashkuar forcat për të penguar ngritjen e së djathtës ekstreme në pushtet – u tregua elastike.

RN e përshkruan këtë si një lojë cinike nga establishmenti politik për ta mbyllur atë nga pushteti. Votuesit, megjithatë, u bashkuan me të.

Vetëm kjo do t’i lejojë Presidentit Emmanuel Macron të argumentojë se bixhozi i tij zgjedhor (aleatët e tij preferojnë ta quajnë atë një strategji racionale të denjë për Descartes-in) në fund dha rezultat.

Ai mund të thotë se theu ethet populiste që mbërthyen vendin, duke ndërprerë ngritjen në dukje të paepur të së djathtës ekstreme. Për më tepër, aleanca e tij ansamble e partive centriste ka performuar dukshëm më mirë se sa pritej, duke u renditur në një vend të dytë të fortë.

Kjo i mban centristët në lojën politike kur në një fazë dukej se po shkonin drejt një shkatërrimi. Megjithatë, Macron donte që zgjedhjet e parakohshme me një fushatë të rrufeshme tre-javore të ishin një moment “sqarimi” politik për Francën.

Vendi tani përballet me muaj, ndoshta vite, të pasigurisë politike dhe qeverisjes së paqëndrueshme. Ky në vetvete është një lajm i keq për Francën dhe partnerët e saj evropianë. Franca duket se po e kthen orën pas në Republikën e 4-të, periudha e paqëndrueshme politikisht e pasluftës kur presidenca ishte më e dobët dhe një parlament i zhurmshëm ishte suprem.

Në javët e fundit, energjia është larguar nga pallati Elysee në Asamblenë Kombëtare.

Për më tepër, votimi i së dielës ishte mbi të gjitha një fitore për partinë e majtë Nouveau Front Populaire, e formuar në katër ditë pas një programi radikal të taksave dhe shpenzimeve pas shpërbërjes shokuese të parlamentit nga Macron.

Ishte e majta ajo që udhëhoqi një pakt elektoral për të penguar të djathtën ekstreme, e cila shpëtoi shumë vende për centristët.

Pas raundit të parë, ajo tërhoqi me shpejtësi kandidatët e saj të vendit të tretë nga garat trepalëshe në vendet në të gjithë vendin për të parandaluar një ndarje në votën kundër RN, ndërkohë që liderët e aleancës së Macron paraprinë (edhe pse kandidatët e tyre kryesisht e ndoqën shembullin).

Si blloku më i madh, NFP( Fronti i ri Popullor)do të pretendojë për postin e kryeministrit dhe të drejtën për të formuar një qeveri. Kjo do të mjaftojë për të nervozuar tregjet, duke pasur parasysh rritjen e planifikuar masive të shpenzimeve të financuara, teorikisht, nga rritja e taksave ndaj të pasurve.

Jean-Luc Mélenchon, lideri luftarak i ekstremit të majtë La France Insoumise, më i madhi nga katër partitë në NFP, tha se nuk mund të kishte kompromis për programin e së majtës.

Por NFP nuk do të ketë një shumicë qeverisëse. Kampi i Macron shpreson që e majta përfundimisht do të copëtohet nën tendosjen e mospërputhjes së Melénchon dhe se më pas mund të përpiqet të mbledhë një lloj koalicioni me socialistët, të gjelbërt dhe të moderuarit e tjerë. Kjo mund të zgjasë javë nëse jo muaj. Edhe nëse numrat mblidhen dhe duket një shtrirje, qendra e majtë ka të ngjarë të kërkojë një çmim të lartë – të tillë si kthimi i rritjes së Macron në moshën e pensionit nga 62 në 64 vjeç ose rivendosja e një takse mbi pasurinë mbi aktivet financiare.

Nëse nuk ka rrugë për një shumicë, Macron mund të duhet të vendosë një kryeministër të përkohshëm me një mandat minimal derisa zgjedhjet e reja të mund të thirren brenda një viti.

Me tre blloqe politike pak a shumë të barabarta që nuk dëshirojnë të punojnë me njëri-tjetrin, Franca duket e paqeverisshme. Gjatë gjithë trazirave të ardhshme ne mund të presim që Le Pen dhe numri dy i saj Jordan Bardella të prezantohen si alternativa e vetme që ofron rend dhe stabilitet.

Humbja e së dielës mund të duket vetëm si një pengesë e përkohshme.

Burimi: Financial Times/