zoom

Bota

Prodhohet vaksina kundër kolesterolit të keq, do ulë vdekshmërinë nga sëmundjet kardiovaskulare

Sëmundjet kardiovaskulare janë një nga shkaqet kryesore të vdekjeve në shumë vende të botës dhe Shqipëria nuk bën përjashtim. Sipas të dhënave, qindramijëra njerëz vdesin çdo muaj si pasojë e këtyre sëmundjeve.

Pas shumë prej këtyre vdekjeve qëndron sëmundja aterosklerotike kardiovaskulare (ASCVD), e cila përfshin akumulimin e lipideve, kryesisht kolesterolit LDL (kolesteroli ‘i keq’), në rreshtimin e brendshëm të arterieve. Një e keqe që, së shpejti, mund të ketë një ilaç me ardhjen e një vaksine për të kontrolluar kolesterolin e keq. Një enigmë ishte ajo që i vuri ekspertët në gjurmët e një linje të re kërkimi.

Dhe është se disa vite më parë dihej se dy gra, njëra nga Shtetet e Bashkuara dhe tjetra nga Zimbabve, jetonin me një sasi jashtëzakonisht të ulët të LDL: mezi 15 miligramë për decilitër gjak, kur norma e zakonshme për një shëndet të mirë dhe person aktiv është rreth 100. Sikur të mos mjaftonte kjo shifër, mezi u rrit edhe me një dietë të pasur me yndyrë. ‘Sekreti’ ishte ndryshimi në gjenin PCSK9, një agjent i rëndësishëm në metabolizmin e kolesterolit. Spanja është e para që ka njoftuar se po kryen porosi për furnizim nëpërmjet Ministrisë së Shëndetësisë, pasi ka edhe numrin më të lartë të të prekurve dhe fataliteteve nga kjo sëmundje.

Injeksion dy herë në vit

Pas disa trajtimeve efektive, tani gjëja tjetër që do të arrijë është një vaksinë, e cila do të kërkojë vetëm dy shpime në vit. Kjo mund të pengojë prodhimin e PCSK9 në mëlçi, e cila ka një ndikim në kolesterolin e keq. Prodhimi u ndërmor nga kompania Novartis, me teknologji ARN dhe deri tani i vetmi i këtij lloji i miratuar në Europë, pasi ka dëshmuar se ul kolesterolin e lidhur me lipoproteinat me densitet të ulët (LDL-C).

“Provat, të kryera me mijëra pacientë, kanë treguar se është i sigurt dhe efektiv “me një reduktim të fuqishëm dhe të qëndrueshëm të LDL deri në 54%,” shpjegon kompania.

Efekte anësore të lehta

Përveç efikasitetit dhe sigurisë së lartpërmendur, provat klinike të kryera deri më sot zbulojnë praninë e efekteve anësore të lehta. “Është i sigurt, shumë efektiv dhe mbi të gjitha do të zgjidhë problemin e pajtueshmërisë së pacientit me trajtimin. Një injeksion nënlëkuror çdo gjashtë muaj do të jetë i mjaftueshëm, të cilin pacientët mund të përkojnë me vizitën e tyre të kontrollit në spitalin e tyre”, shpjegon José Luis Zamorano, kreu i Kardiologjisë në Spitalin Ramón y Cajal.

Në çdo rast, së bashku me trajtimin, pacientët duhet të vazhdojnë marrjen e pilulave kundër kolesterolit, pra të vazhdojë marrja e barnave konvencionale. Pas demonstrimit të efektivitetit dhe sigurisë së tij në prova, hapi tjetër është “të demonstrohet se redukton vdekshmërinë afatgjatë dhe është në gjendje të kthejë pllakën ateromatoze që është “guri i Rozetës” i aterosklerozës. LDL është si plastika, është pothuajse e pathyeshme”, thotë Zamorano. /ZOOM.AL/