zoom

Bota

Gjykata e SHBA-ve rrëzon vendimin: Kushtetuta nuk jep të drejtën për abort

Miliona gra në SHBA do të humbasin të drejtën ligjore për abortin, pasi Gjykata e Lartë rrëzoi një vendim 50-vjeçar që e legalizoi atë në mbarë vendin.

Gjykata rrëzoi vendimin historik Roe kundër Wade, disa javë pasi një dokument i paprecedentë i zbuluar sugjeroi që ajo favorizonte një gjë të tillë. Vendimi do të transformojë të drejtat e abortit në Amerikë, me shtetet individuale që tani mund të ndalojnë procedurën.

Gjysma e shteteve amerikane pritet të vendosin kufizime ose ndalime të reja. Trembëdhjetë kanë miratuar tashmë të ashtuquajturat ligje të nxitjes që automatikisht do ta shpallin të jashtëligjshëm abortin pas vendimit të Gjykatës së Lartë. Një numër i të tjerëve ka të ngjarë të kalojnë shpejt kufizimet e reja.

Në total, qasja ndaj abortit pritet të ndërpritet për rreth 36 milionë gra të moshës riprodhuese, sipas hulumtimit nga Planned Parenthood, një organizatë e kujdesit shëndetësor që ofron aborte. Gjykata e Lartë kishte shqyrtuar një çështje, Dobbs kundër Organizatës së Shëndetit të Grave Jackson, që kundërshtonte ndalimin e Mississippi-t për abortin pas 15 javësh. Por gjykata me shumicë konservatore vendosi në favor të shtetit me një votim 6 pro dhe tre në vijat ideologjike – duke i dhënë fund efektivisht të drejtës kushtetuese për një abort.

“Prandaj ne mendojmë se Kushtetuta nuk i jep të drejtën për abort…dhe autoriteti për të rregulluar abortin duhet t’i kthehet popullit dhe përfaqësuesve të tij të zgjedhur”, thuhet në një pjesë të aktgjykimit.

Guvernatorët demokratë të disa shteteve, përfshirë Kaliforninë, Nju Meksikën dhe Miçiganin, kanë njoftuar tashmë planet për të ruajtur të drejtat e abortit brenda kushtetutave të tyre nëse Roe v Wade përmbyset. Zëvendëspresidentja e SHBA Kamala Harris u takua gjithashtu me shtatë prokurorë të përgjithshëm të shteteve demokratike të enjten për të diskutuar se si të mbrohen të drejtat e abortit, njoftoi agjencia e lajmeve Reuters.

Çështja historike e vitit 1973 Roe kundër Wade pa që Gjykata e Lartë vendosi me një votim 7 me dy se e drejta e një gruaje për të ndërprerë shtatzëninë e saj mbrohej nga kushtetuta e SHBA. Vendimi u jepte grave amerikane të drejtën absolute për një abort në tre muajt e parë (tremujorin) e shtatzënisë, por lejoi kufizime në tremujorin e dytë dhe ndalime në tremujorin e tretë. Por, në dekadat që nga ajo kohë, vendimet kundër abortit kanë frenuar gradualisht aksesin në më shumë se një duzinë shtetesh.